Irano, lojala subtenanto de Assad dum jardekoj, nun devas decidi kiel alfronti la novan situacion en Sirio. La registaro de Teherano esprimas deziron reteni rilatojn kun Sirio post la falo de la ĉefa aliancano Bashar al-Assad, sed emfazas, ke la sinteno de opoziciaj grupoj rilate al Israelo estos decida.
Teherano restas silenta pri onidiroj, ke ĝi establis rektan dialogon kun la armitaj grupoj, kiuj forigis la regantan familion de Sirio, kiu estis aliancita kun Irano dum pli ol 40 jaroj. Marde, registara proparolanto Fatemeh Mohajerani alvokis al “respekto por la teritorieco de Sirio” kaj deklaris ke la siriaj homoj mem decidu sian sorton.
Koncerne estontajn rilatojn inter Irano kaj Sirio, ŝi rimarkis ke “la distanco de la cionisma reĝimo” estos grava decida faktoro.
Hossein Salami, la ĝenerala komandanto de la Islama Revolucia Gardista Trupo (IRGT), informis parlamentanojn dum privata kunsido en la parlamento marde, ke neniuj Iranaj fortoj nuntempe restas en Sirio. Sen malkreskigo de la influo de Teherano, la generalo asertis, ke iranaj fortoj ĉeestis en Sirio ĝis la lastaj momentoj de la registaro de al-Assad.
Irano subtenis al-Assad ekde la ekesto de la siria milito en 2011, provizante lin per batalantoj, armiloj kaj militaj konsiloj por daŭrigi la potencon de al-Assad kaj reteni Teheranon kiel regionan “rezistakson” kontraŭ Israelo kaj Usono. Proparolanto Mohajerani deklaris, ke 4,000 iranaj civitanoj revenis hejmen de Sirio per 10 flugoj organizitaj de la peze sankciita irana flugkompanio Mahan, post la eksigo de al-Assad.
Rilate al la enorma investo farita de Irano por subteni al-Assad kaj la financa perdo, kiuj povus influi la iranajn homojn, ŝi insistis ke la dekoj da miliardoj da dolaroj elspezitaj fare de Teherano estis por subteni “naciajn interesojn”.
Antaŭ ol al-Assad fuĝis, Irano plurfoje priskribis la ofensivon de la opozicio – gvidita de la armita grupo Hayat Tahrir al-Sham (HTS) – kiel “amerika-cionisma intrigo” celante plue malstabiligi la regionon. Post la falo de la reĝimo, la Iranaj eksteraj rilatoj fokusiĝis pri kondamno de Israelo, asertante ke ĝi “profitas la komplikitan situacion en Sirio por plifortigi sian genocidon en Gazao”.
La iranaj deklaroj alvenis kiam Israelo bombadis sirian infrastrukturon, celante multajn celojn trans la lando en granda ataka operacio. Israelo detruis batalaviadilojn kaj armeajn helikopterojn, celis militajn esplorcentrojn kaj armildeponejojn, kaj atakis siriajn militŝipojn.
Israelo ankaŭ asertis, ke ĝia vastiga okupado de syria tero celas nur garantii ĝian sekurecon, ĉar “ekstremismaj” elementoj povus preni la liman areon.
Irano promesis uzi siajn regionajn kaj internaciajn kapablojn por haltigi la “krimojn de la cionisma reĝimo kontraŭ Sirio”, sen proponi detalojn.
Irano ankaŭ esprimis gravan zorgon kaj kondamnon pri atakoj kontraŭ sia ambasadejo en Sirio post la falo de al-Assad. La Irana misio raportis, ke dum la eskalado armita grupo atakis kaj difektis la ambasadejon, kaj ke pafoj endanĝerigis konsulatan personaron en Alepo. Irano ne precizigis kiu grupo estis respondeca. Poste aperis filmetoj montrantaj detruitajn partojn de la ambasadejo kaj usono ankaŭ eble estis implikita. Restas neklare, kiam la Irana diplomatia misio estos remalfermita.